Αποσυμπιεστική κρανιεκτομία

Τι είναι η αποσυμπιεστική κρανιεκτομία;

Πρόκειται για μια επέμβαση, η οποία διενεργείται σε ασθενείς που έχουν αναπτύξει έντονο εγκεφαλικό οίδημα (“πρήξιμο”). Αιτίες αυτού του οιδήματος μπορεί να είναι μια βαριά κρανιοεγκεφαλική κάκωση, ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή κάποια επιπλοκή κρανιοτομίας. Αφαιρείται ένα τμήμα του κρανίου για να μπορέσει να εκπτυχθεί ο οιδηματώδης εγκέφαλος.

Αποσυμπιεστική κρανιεκτομία για την αντιμετώπιση κακοήθους οιδήματος του εγκεφάλου

Πως δρα η αποσυμπιεστική κρανιεκτομία;

Η κρανιακή κοιλότητα είναι ένας κλειστός, μη ευένδοτος χώρος. Όταν για κάποιο λόγω ο εγκέφαλος πρηστεί, δε μπορεί να βρει διέξοδο προς τα έξω. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση της ενδοκράνιας πίεσης και τη μεταφορά αυτής της πίεσης προς τις πολύ σημαντικές δομές της μέσης γραμμής. Αν αυτή η πίεση μεγαλώσει και συνεχιστεί, έχει καταστροφικές συνέπειες για τον εγκέφαλο. Καταλήγει στον λεγόμενο εγκολεασμό, κατά τον οποίο πιέζονται τα αγγεία της βάσης του εγκεφάλου σε τέτοιο βαθμό ώστε σταματούν να τον αιματώνουν.

Αρχικά η κατάσταση μπορεί να αντιμετωπιστεί με συντηρητική αγωγή (αποιδηματικά και κατασταλτικά φάρμακα, κατάλληλη θέση του ασθενούς, υποθερμία, υπεραερισμός). Μερικές φορές το οίδημα αυτό δε μπορεί πλέον να αντιμετωπισθεί με τα συνήθη συντηρητικά και φαρμακευτικά μέσα και απειλεί τη ζωή του ασθενούς. Σε αυτήν την περίπτωση αφαιρείται χειρουργικά ένα τμήμα του οστέινου κρανίου. Ο εγκέφαλος αποκτά έτσι χώρο να εκπτυχθεί, η ενδοκράνια πίεση μειώνεται και η αιμάτωση του εγκεφάλου βελτιώνεται. Είναι μια επείγουσα κατάσταση και είναι σημαντικό να διενεργηθεί πριν πέσει ο ασθενής σε βαθύ κώμα και αναπτυχθούν μόνιμες μη αναστρέψιμες βλάβες.

Πως ακριβώς γίνεται η αποσυμπιεστική κρανιεκτομία;

Πρόκειται για μια σχετικά απλή επέμβαση, η οποία διαρκεί 1-2 ώρες.  Διενεργείται μια ευρεία τομή στο δέρμα (Εικόνα, 1), αφαιρείται ένα μεγάλο κομμάτι του κρανίου με καλή αποσυμπίεση της βάσης (Εικόνα, 2). Συνήθως διανοίγεται και επεκτείνεται και η μήνιγγα (το περίβλημα του εγκεφάλου μέσα από το κρανίο) με τη λεγόμενη πλαστική μήνιγγας για ακόμα καλύτερη αποσυμπίεση. Τελικά γίνεται συρραφή του δέρματος χωρίς επανατοποθέτηση του οστού που αφαιρέθηκε (Εικόνα, 3). Με αυτόν τον τρόπο βρίσκει διέξοδο το εγκεφαλικό οίδημα προς τα έξω. Τα αγγεία της βάσης δεν πιέζονται και ο εγκέφαλος έχει καλύτερη αιμάτωση.

Αποσυμπιεστική κρανιεκτομία: 1. Διάνοιξη και αναδίπλωση δέρματος. 2. Εξαίρεση μεγάλου τμήματος του κρανίου. 3. Συρραφή δέρματος χωρίς επανατοποθέτηση του οστού

Εφόσον ο ασθενής συνέλθει, επανέρχεται μετά από 3-4 μήνες για αποκατάσταση του ελλείμματος με τη μέθοδο της κρανιοπλαστικής. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε το δικό του οστό αν υπήρξε η δυνατότητα να φυλαχθεί αυτό σε κατάλληλες χαμηλές θερμοκρασίες (-70 C), είτε τεχνητό υποκατάστατο από ειδικό υλικό όπως το Palacos.