Συμπίεση ωλενίου νεύρου, ωλένια νευρίτιδα
Τι είναι η ωλένια νευρίτιδα (σύνδομο συμπίεσης ωλένιου νεύρου);
Σύνδρομο συμπίεσης ή παγίδευσης ωλένιου νεύρου (ωλένια νευρίτιδα) εμφανίζεται όταν το ωλένιο νεύρο συμπιεστεί ή ερεθιστεί κατά την πορεία του στο άνω άκρο.
Το ωλένιο νεύρο είναι ένα από τα τρία κύρια νεύρα του άνω άκρου που διασχίζουν τον αγκώνα (τα άλλα δύο είναι το μέσο νεύρο και το κερκιδικό νεύρο). Κατεβαίνει από τον αυχένα μέχρι την άκρα χείρα και μπορεί να πιεστεί σε διάφορα σημεία κατά την πορεία του, όπως κάτω από την κλείδα ή στον καρπό. Το πιο συχνό σημείο πίεσης είναι είναι πίσω από το έσω μέρος του αγκώνα, στην περιοχή της ωλένιας αύλακας (σύνδρομο ωλένιας αύλακας)
Μουδιάσματα και μυρμηγκιάσματα στο χέρι και στα δάκτυλα είναι συχνά συμπτώματα του συνδρόμου συμπίεσης του ωλένιου νεύρου.
Εκτός από πίεση ή παγίδευση του ωλένιου νεύρου μπορεί να διαπιστωθεί και “αστάθεια” του νεύρου, κατά την οποία έχουμε την εύκολη μετακίνηση του νεύρου μέσα και έξω από την ωλένιο αύλακα με αποτέλεσμα τον συνεχή ερεθισμό και τραυματισμό του.
Στις περισσότερες περιπτώσεις η αντιμετώπιση είναι συντηρητική με προσαρμογή των δραστηριοτήτων και νάρθηκα. Σε περιπτώσεις επίμονων συμπτωμάτων ή αν παρουσιαστεί μυϊκή αδυναμία ή/και ατροφία στο χέρι συστήνεται χειρουργική αντιμετώπιση.
Ποιες είναι οι αιτίες της ωλένιας νευρίτιδας (πίεσης του ωλένιου νεύρου);
Οι αιτίες της ωλένιας νευρίτιδας είναι:
- Ατυχήματα και τραύματα με άμεσο χτύπημα στο νεύρο
- Αρθρίτιδα
- Κατάγματα με οστικές παρασχίδες
- Μεταβολικές παθήσεις όπως διαβήτης, παθήσεις θυρεοειδούς κλπ
- Ύπνος με τους αγκώνες σε κάμψη
- Όγκοι ή κύστεις κατά μήκος του νεύρου
- Επαναλαμβανόμενος, χρόνιος ερεθισμός του νεύρου με τη χρήση των άνω άκρων σε άβολες ανατομικά θέσεις (ποδηλάτες, τενίστες, δακτυλογράφοι, εργάτες σε κατασκευές, αρσιβαρίστες κλπ)
Ποια συμπτώματα παρουσιάζει η ωλένια νευρίτιδα (πίεση ωλένιου νεύρου);
Η πίεση του ωλένιου νεύρου μπορεί να προκαλέσει:
- πόνο την έσω πλευρά του αγκώνα ή στην έσω πλευρά του καρπού
- μούδιασμα και μυρμηγκιάσματα κατά μήκος της έσω πλευράς του αγκώνα και του πήχη μέχρι τα δύο τελευταία δάχτυλα (4ο και 5ο δάχτυλο)
- αδυναμία σε κάποιες κινήσεις του καρπού και του χεριού
- δυσκολία στην εκτέλεση λεπτών κινήσεων με το χέρι
- ατροφία συγκεκριμένων μυών του χεριού (ανάμεσα στον αντίχειρα και στο δείκτη, βλέπε εικόνα)
- αίσθηση “μετακίνησης” ή ¨γλυστρίματος¨ του νεύρου έξω από τη θέση του στην έσω περιοχή του αγκώνα με μουδιάσματα και μυρμηγκιάσματα
Ποιοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ωλένιας νευρίτιδας (πίεσης ωλένιου νεύρου);
Οι ακόλουθοι παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης συνδρόμου ωλένιου νεύρου:
- Προηγούμενο κάταγμα ή εξάρθρωση του αγκώνα
- Οστεόφυτα ή αρθρίτιδα του αγκώνα
- Κύστεις στην περιοχή του αγκώνα
- Οίδημα, πρήξιμο της άρθρωσης του αγκώνα
- Συνεχής στήριξη στους αγκώνες
- Επίμονες δραστηριότητα με τους αγκώνες σε κάμψη
Πως γίνεται η διάγνωση της βλάβης του ωλένιου νεύρου;
Έχει μεγάλη σημασία η αξιολόγηση των συμπτωμάτων από το θεράποντα ιατρό, η λήψη λεπτομερούς ιστορικού και η κλινική εξέταση. Ο ασθενής θα ερωτηθεί για τη φύση της εργασίας του, για τις δραστηριότητες του και για τα φάρμακα που λαμβάνει. Κατόπιν θα εξεταστεί το άνω άκρο για να καθοριστεί ποιο νεύρο παρουσιάζει πρόβλημα και σε ποιο σημείο. Ακολουθούν συγκεκριμένες δοκιμασίες όπως:
- Σημείο Tinel: Διενεργείται ελαφρό χτύπημα πάνω από το ωλένιο νεύρο στη ωλένιο αύλακα και ελέγχεται εάν προκαλείται ερεθισμός και μυρμηκιάσματα στα μικρά δάκτυλά.
- Έλεγχος εάν το ωλένιο νεύρο μετακινείται έξω από την ωλένιο αύλακα κατά την κάμψη του αγκώνα.
- Διενεργείται ενεργητική και παθητική κίνηση του αυχένα, του αγκώνα και του καρπού για να διαπιστωθεί εάν οι διαφορετικές θέσεις μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα ερεθισμού του ωλένιου νεύρου.
- Έλεγχος αισθητικότητας και δύναμης του χεριού και των δακτύλων.
- Έλεγχος για τυχόν μυϊκές ατροφίες στο χέρι.
Εκτός των παραπάνω μπορεί να ζητηθούν οι ακόλουθες εξετάσεις:
- Απλές ακτινογραφίες: Με αυτές μπορεί να διαπιστωθεί η παρουσία αρθριτικών αλλοιώσεων και οστεοφύτων που μπορεί να ερεθίσουν το ωλένιο νεύρο.
- Νευροφυσιολογικός έλεγχος: Ο νευροφυσιολογικός έλεγχος μπορεί να καθορίσει πόσο καλά λειτουργεί ένα νεύρο και να προσδιορίσει το σημείο της βλάβης του.
Πρέπει να φανταστούμε τα νεύρα ως καλώδια που μεταφέρουν πληροφορίες μεταξύ εγκεφάλου και περιφέρειας. Όταν ένα νεύρο δε λειτουργεί σωστά χρειάζεται περισσότερος χρόνος για τη μεταφορά της πληροφορίας.
Κατά το νευροφυσιολογικό έλεγχο διεγείρονται τα νεύρα σε κάποιο σημείο και μετριέται ο χρόνος που χρειάζεται να φτάσει το ερέθισμα σε διάφορα άλλα σημεία του νεύρου. Στην περιοχή που διαπιστώνεται καθυστέρηση βρίσκεται μάλλον και το σημείο της βλάβης.
Μπορεί επίσης να διαπιστωθεί εάν η πίεση του νεύρου προκαλεί βλάβη των μυών με το ηλεκτρομυογράφημα. Κατά την εξέταση τοποθετούνται μικρές βελόνα σε συγκεκριμένους μύες που νεκρώνονται από το ωλένιο νεύρο. Βλάβη των μυών αποτελεί ένδειξη βαριάς βλάβης του νεύρου. - Μαγνητική τομογραφία: Μπορεί να ζητηθεί μαγνητική τομογραφία συγκεκριμένης θέσης του άνω άκρου σε περίπτωση υποψίας όγκου κατά μήκος του ωλένιου νεύρου. Επίσης μπορεί να ζητηθεί μαγνητική τομογραφία αυχενικής μοίρας σπονδυλικής στήλης εάν υπάρχει δυσκολία στη διαφορική διάγνωση από βλάβες των νευρικών ριζών στην περιοχή του αυχένα.
Σε ποιες άλλες παθήσεις παρατηρούνται παρόμοια συμπτώματα με την ωλένια νευρίτιδα;
Παρόμοια συμπτώματα με την ωλένια νευρίτιδα / πίεση ωλένιου νεύρου μπορούν να παρατηρηθούν και δε άλλες παθήσεις:
- Πίεση νευρικής ρίζας στον αυχένα (ιδιαίτερα από κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου στο ύψος Α7/Θ1 με βλάβη της ρίζα Α8)
- Κακώσεις βραχιονίου πλέγματος
- Σύνδρομο εξόδου θωρακικής κοιλότητας
Μεγάλη βοήθεια στη διαφορική διάγνωση προσφέρουν η μαγνητική τομογραφία και ο νευροφυσιολογικός έλεγχος
Ποια είναι η θεραπεία της ωλένιας νευρίτιδας, συμπίεσης του ωλένιου νεύρου;
Αν δεν υπάρχει προχωρημένη ατροφία μυών, συστήνεται αρχικά συντηρητική αγωγή.
Συντηρητική αγωγή βλάβης ωλένιου νεύρου
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα: Αν τα συμπτώματα βρίσκονται σε αρχικό στάδιο συστήνεται αγωγή με μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ιμπουπροφαίνη, με σκοπό τη μείωση του οιδήματος γύρω από το νεύρο.
Παρόλο που η κορτιζόνη είναι πολύ ισχυρό αντιφλεγμονώδες, αποφεύγονται οι τοπικές εγχύσεις λόγω πιθανότητας τραυματισμού του νεύρου. - Χρήση όρθωσης ή νάρθηκα: Συστήνεται η χρήση ειδικού νάρθηκα τη νύχτα για να διατηρείται ο αγκώνας σε ευθεία θέση.
- Ασκήσεις: Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να βοηθήσουν ορισμένες ασκήσεις, κατά τις οποίες μετακινείται το ωλένιο νεύρο στην ωλένια αύλακα στον αγκώνα και στο κανάλι του Guyon στον καρπό.
Χειρουργική θεραπεία ωλένιας νευρίτιδα, βλάβης του ωλένιου νεύρου
Η χειρουργική αποσυμπίεση του ωλένιου νεύρου είναι απαραίτητη στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Αποτυχία της συντηρητικής αγωγής
- Πολύ μεγάλη πίεση του ωλένιου νεύρου με έντονα συμπτώματα
- Έντονη μυϊκή ατροφία ως συνέπεια της πίεσης του ωλένιου νεύρου
Ανάλογα με το σημείο της πίεσης μπορεί να διενεργηθεί αποσυμπίεση ή/και μετάθεση του ωλένιου νεύρου στην περιοχή της ωλένιας αύλακας (αποτελεί και το συχνότερο σημείο πίεσης), έσω επικονδυλεκτομή, ή αποσυμπίεση στο κανάλι του Guyon στον καρπό.
Αποσυμπίεση της ωλένιας αύλακας
Σε αυτήν την επέμβαση γίνεται τομή και διαχωρισμός του συνδέσμου που καλύπτει την ωλένια αύλακα. Με αυτόν τον τρόπο μεγαλώνει ο χώρος της αύλακας και διευκολύνεται η παλινδρομική κίνηση του νεύρου. Η απλή αποσυμπίεση έχει καλύτερα αποτελέσματα σε ελαφράς και μέτριας βαρύτητας περιστατικά καθώς και στις περιπτώσεις όπου δε διαπιστώνεται μετακίνηση του νεύρου έξω από την ωλένια αύλακα.
Πρόσθια μετάθεση του ωλένιου νεύρου
Σε αρκετές περιπτώσεις γίνεται μετάθεση του ωλένιου νεύρου από τη θέση του στην ωλένια αύλακα πίσω από τον έσω επικόνδυλο σε μια νέα θέση μπροστά από αυτόν. Με τη μετάθεση αυτή αποφεύγεται η παγίδευση του μέσα στην αύλακα και η υπερβολική διάταση του κατά την κάμψη του αγκώνα. Το νεύρο μπορεί να μετατεθεί πάνω από το μυ, μέσα σε αυτόν ή κάτω από αυτόν.
Έσω επικονδυλεκτομή.
Μια άλλη δυνατότητα είναι να εξαιρεθεί ένα μέρος του έσω επικονδύλου. Η τεχνική αυτή επιτρέπει όπως και η μετάθεση την αποφυγή παγίδευσης και υπερβολικής διάτασης του ωλένιου νεύρου κατά την κάμψη του αγκώνα.
Αποσυμπίεση του καναλιού του Guyon στην περιοχή του καρπού.
Διενεργείται μικρή τομή στην ωλένια (έσω) πλευρά του καρπού. Μπορεί να αφαιρεθεί μια γαγγλιακή κύστη, να διορθωθεί κάποιο κάταγμα ή να διαχωριστούν κάποιοι σύνδεσμοι που παγιδεύουν το ωλένιο νεύρο.
Ποια είναι τα αποτελέσματα της χειρουργικής αποσυμπίεσης του ωλένιου νεύρου;
Τα αποτελέσματα της χειρουργικής αποσυμπίεσης του ωλένιου νεύρου είναι γενικά καλά. Δεν παρατηρούνται σημαντικές διαφορές ανάμεσα στις μεθόδους. Κατώτερα αποτελέσματα παρατηρούνται στις περιπτώσεις πολύ μεγάλης πίεσης και ζημιάς του νεύρου και στις περιπτώσεις με ατροφία των μυών. Συχνά, δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί πλήρης ανάρρωση και υπάρχουν υπολειπόμενα συμπτώματα.Τα νεύρα αποκαθίστανται αργά και μπορεί να χρειαστεί αρκετά μεγάλο διάστημα μέχρι να μπορεί κάποιος να αποφανθεί για την πρόγνωση. Το γεγονός αυτό καθιστά σημαντική την έγκαιρη διάγνωση και αποκατάσταση πριν εγκατασταθούν μόνιμες βλάβες του νεύρου για μυϊκές ατροφίες.
Πώς είναι η αποκατάσταση μετά από επέμβαση για αποσυμπίεση του ωλένιου νεύρου;
Ανάλογα με το είδος της επέμβασης μπορεί να χρειαστεί νάρθηκας για μερικές εβδομάδες μετά την επέμβαση. Η μετάθεση του νεύρου απαιτεί πιο μακρόχρονη χρήση νάρθηκα. (3-6 εβδομάδες). Συνιστάται επίσης κάποια μορφή φυσιοθεραπείας για την επανάκτηση της δύναμης και της κινητικότητας του χεριού. Ανάλογα με την πρόοδο θα αποφασιστεί πότε ο ασθενής θα γυρίσει στις προηγούμενες δραστηριότητες του.
Παθήσεις περιφερικών νεύρων
Δρ. Δημήτριος Ζευγαρίδης
Ιατρείο
Χρυσοστόμου Σμύρνης 21 & Τσιμισκή 94
54622 Θεσσαλονίκη
Ελλάδα
-
Ωράριo
-
Δευτέρα έως Παρασκευή,
με ραντεβού