Skip to main content

Συριγγομυελία

Γενικά για τη συριγγομυελία

Συριγγομυελία ονομάζεται η δημιουργία μιας κύστης (σύριγγα) γεμάτης με υγρό εντός του νωτιαίου μυελού. Με την πάροδο του χρόνου μπορεί η κύστη να αυξηθεί σε μέγεθος τραυματίζοντας το νωτιαίο μυελό. Μπορεί να προκαλέσει πόνο, αδυναμία, ακαμψία και αισθητικές διαταραχές μεταξύ άλλων συμπτωμάτων.

{gallery}syriggomyelia1{/gallery}

Η συριγγομυελία μπορεί να έχει πολλές αιτίες. Συνήθως όμως σχετίζεται με μια κατάσταση κατά την οποία παρατηρείται πρόπτωση εγκεφαλικού ιστού στο σπονδυλικό κανάλι (Δυσπλασία Chiari).

Άλλες αιτίες της συριγγομυελίας περιλαμβάνουν τους όγκους του νωτιαίου μυελού, τραύματα νωτιαίου μυελού καθώς και βλάβες που δημιουργούνται από φλεγμονές γύρω από το νωτιαίο μυελό.

Εάν η συριγγομυελία δεν προκαλεί συμπτώματα συνιστάται απλώς παρακολούθηση. Εάν όμως προκαλούνται συμπτώματα μπορεί να είναι απαραίτητη η χειρουργική επέμβαση.

 

Δεν είναι ξεκάθαρο πως και γιατί δημιουργείται η συριγγομυελία. Όταν εξελίσσεται, εγκεφαλονωτιαίο υγρό (το υγρό που περιβάλλει και προστατεύει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό) συγκεντρώνεται εντός του ίδιου του νωτιαίου μυελού και σχηματίζει μια κύστη (σύριγγα).

Διάφορες καταστάσεις και ασθένειες μπορούν να οδηγήσουν σε συριγγομυελία:

  • Δυσπλασία Chiari, κατά την οποία εγκεφαλικός ιστός προσπίπτει εντός του σπονδυλικού σωλήνα στο ινιακό τρήμα
  • Μηνιγγίτιδα, μια φλεγμονή των μεμβρανών που καλύπτουν τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό
  • Όγκοι του νωτιαίου μυελού, οι οποίοι εμποδίζουν τη φυσιολογική ροή του εγκεφαλονωτιαίου υγρού
  • Καταστάσεις παρούσες κατά τη γέννηση όπως ο καθηλωμένος νωτιαίος μυελός (tethered spinal cord). Σε αυτές τις περιπτώσεις εμποδίζεται η η κίνηση του νωτιαίου μυελού από ιστούς προσκολλημένους σ’ αυτόν.
  • Τραυματισμός του νωτιαίου μυελού, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα μήνες ή και χρόνια αργότερα. Είναι σημαντικό να αναφέρεται στο θεράποντα ιατρό τέτοιου είδους παλαιότεροι τραυματισμοί και οι ασθενείς να είναι ενήμεροι για την πιθανότητα τέτοιας εξέλιξης.

Τα συμπτώματα της συριγγομυελίας εξελίσσονται συνήθως αργά. Εάν η συριγγομυελία οφείλεται σε πρόπτωση εγκεφαλικού ιστού στο σπονδυλικό κανάλι (δυσπλασία Chiari), τα συμπτώματα ξεκινούν μεταξύ των 25 και 40 ετών.

Σε μερικές περιπτώσεις ο βήχας ή η έντονη προσπάθεια μπορεί να πυροδοτήσουν τα συμπτώματα, δεν είναι όμως η αιτία τους.

Σημεία και συμπτώματα της συριγγομυελίας, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν την πλάτη, τους ώμους, τα άνω και κάτω άκρα περιλαμβάνουν:

  • Μυϊκή αδυναμία και απώλεια μυϊκού ιστού (μυϊκές ατροφίες)
  • Απώλεια αντανακλαστικών
  • Απώλεια αίσθησης του πόνου και της θερμοκρασίας
  • Πονοκέφαλος
  • Δυσκαμψία στη ράχη, τους ώμους, στα άνω και κάτω άκρα
  • Πόνος στον αυχένα, στα άνω άκρα και στη μέση
  • Στροφή της σπονδυλικής στήλης (σκολίωση)

Σε κάποιους ασθενείς, η συριγγομυελία μπορεί να παρουσιάσει προοδευτική αύξηση και να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές. Σε άλλους ασθενείς παρουσιάζει στασιμότητα χωρίς συμπτώματα.

Στις δυνητικές επιπλοκές της συριγγομυελίας, η οποία αυξάνει σε μέγεθος ή/και τραυματίζει το νωτιαίο μυελό περιλαμβάνονται:

  • Παθολογική στροφή της σπονδυλικής στήλης (σκολίωση)
  • Χρόνιος πόνος ως αποτέλεσμα βλάβης του νωτιαίου μυελού
  • Κινητικές δυσκολίες όπως αδυναμία και ακαμψία των μυών των κάτω άκρων, οι οποίες μπορεί να επηρεάσουν τη βάδιση
  • Παράλυση

Η διάγνωση ξεκινά με τη λήψη καλού και αναλυτικού ιστορικού και διενέργεια ολοκληρωμένης φυσικής και νευρολογικής εξέτασης. Σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να ανακαλυφθεί συριγγομυελία τυχαία κατά τη διάρκεια εξέτασης MRI για άλλους λόγους.

 Εάν υπάρχει η υποψία συριγγομυελίας είναι απαραίτητη η διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας (MRI) της σπονδυλικής στήλης. Αυτή είναι η πιο έγκυρη εξέταση για τη διάγνωση της συριγγομυελίας. Μπορεί να καταδείξει όχι μόνο την ύπαρξη και έκταση της συριγγομυελίας αλλά να δώσει και βασικά στοιχεία για την αιτία της (δυσπλασία Chiari, όγκος, τραύμα).

Μπορεί να χρειαστούν επαναληπτικές μαγνητικές τομογραφίες σε βάθος χρόνου για τον  έλεγχο της πορείας της νόσου.

{gallery}syriggomyelia2{/gallery}

Η θεραπεία της συριγγομυελίας εξαρτάται από τη βαρύτητα και την εξέλιξη των συμπτωμάτων.

Παρακολούθηση

Εάν η συριγγομυελία δεν προκαλεί συμπτώματα και σημεία, αρκεί η παρακολούθηση με περιοδικές μαγνητικές τομογραφίες και νευρολογικές εξετάσεις.

Χειρουργική θεραπεία συριγγομυελίας

Στις περιπτώσεις όπου η συριγγομυελία προκαλεί σημεία και συμπτώματα που μειώνουν την ποιότητα της ζωής ή παρατηρείται αιφνίδια επιδείνωση αυτών, τίθεται η ένδειξη για χειρουργική θεραπεία.

Σκοπός του χειρουργείου είναι η μείωση της πίεσης που ασκεί η συριγγομυελία στο νωτιαίο μυελό και η αποκατάσταση της φυσιολογικής ροής του εγκεφαλονωτιαίου υγρού. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση των συμπτωμάτων και της λειτουργίας του νευρικού συστήματος.

Ο τύπος και το είδος του χειρουργείου εξαρτώνται από την αιτία της συριγγομυελίας. Μπορούν να διαχωριστούν στις παρακάτω κατηγορίες:

  • Θεραπεία της δυσπλασίας Chiari. Εάν η συριγγομυελία οφείλεται σε δυσπλασία Chiari, η χειρουργική επέμβαση περιλαμβάνει εξαίρεση μικρού μέρους του οστού στην οπίσθια βάση του κρανίου. Αυτή η επέμβαση μειώνει την πίεση στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό, αποκαθιστά τη ροή του εγκεφαλονωτιαίου υγρού και μπορεί να βελτιώσει ή και να εξαλείψει τη συριγγομυελία.
  • Παροχέτευση της συριγγομυελίας. Κατά την επέμβαση αυτή τοποθετείται ένα σύστημα παροχέτευσης. Αποτελείται από έναν εύκαμπτο σωλήνα (συνήθως από σιλικόνη) με τον οποίο παροχετεύεται υγρό από τη σύριγγα (syrinx) προς την επιθυμητή κατεύθυνση . Το ένα σκέλος του καθετήρα τοποθετείται στη σύριγγα και το άλλο σε κάποιο άλλο σημείο του σώματος (συνήθως ενδοπεριτοναϊκά ή στον υπαραχνοειδή χώρο).
  • Εξαίρεση του αιτίου της απόφραξης. Εάν κάτι στο νωτιαίο μυελό, όπως ένας όγκος ή ένα οστεόφυτο, εμποδίζει τη φυσιολογική ροή του εγκεφαλονωτιαίου υγρού (ΕΝΥ), τότε η απομάκρυνση αυτού του εμποδίου μπορεί να αποκαταστήσει τη ροή και να επιτρέψει την παροχέτευση του υγρού από τη σύριγγα.
  • Διόρθωση της ανωμαλίας. Εάν μια σπονδυλική ανωμαλία εμποδίζει τη φυσιολογική ροή του ΕΝΥ, τότε η χειρουργική αποκατάσταση της, όπως η διόρθωση καθηλωμένου νωτιαίου μυελού, μπορεί να αποκαταστήσει τη ροή και να επιτρέψει την παροχέτευση του υγρού από τη σύριγγα.

Ποιες δραστηριότητες να αποφεύγω εάν έχω συριγγομυελία;

Να αποφεύγετε δραστηριότητες που περιλαμβάνουν άρση μεγάλων βαρών, μεγάλη σωματική ένταση ή πίεση πάνω στη σπονδυλική στήλη. 

Βοηθά η φυσιοθεραπεία στη συριγγομυελία;

Η συριγγομυελία μπορεί να προκαλεί νευρολογικά προβλήματα, τα οποία μειώνουν την κινητικότητα και τη δραστηριότητα του ασθενούς όπως μυϊκή αδυναμία, πόνο, κόπωση ή ακαμψία. Στις περιπτώσεις αυτές βοηθά σημαντικά ένα σωστό πρόγραμμα ασκήσεων με την καθοδήγηση φυσιοθεραπευτή.

Τι εμπειρία έχει ο Δρ. Ζευγαρίδης στην αντιμετώπιση της συριγγομυελίας και γιατί να τον εμπιστευτώ;

Ο Δρ. Ζευγαρίδης ασχολείται με την αντιμετώπιση αυτού του είδους των παθήσεων και γενικά των παθήσεων του εγκεφάλου και της σπονδυλικής στήλης από το 1991 (29 έτη). Έχει χειρουργήσει έκτοτε εκατοντάδες παρόμοια περιστατικά τόσο στο εξωτερικό (Γερμανία, Muenchen, Mannheim), όπου εκπαιδεύτηκε και μετεκπαιδεύτηκε για πάνω από 10 έτη, όσο και στην Ελλάδα.

Ο Δρ. Ζευγαρίδης είναι αριστούχος (βαθμός πτυχίου εννέα) της Ιατρικής Σχολής του  Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ, 1985-1991) και υπότροφος της Γερμανικής Υπηρεσίας Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών (Deutscher Akademischer Austauschdienst, DAAD). Απέκτησε εξολοκλήρου την ειδικότητα του σε μεγάλο Πανεπιστημιακό Κέντρο της Γερμανίας (Ludwig Maximilian Universität München, Klinikum Großhadern) και διετέλεσε επί σειρά ετών επιμελητής σε άλλο μεγάλο κέντρο της Γερμανίας (Klinikum Mannheim).  Από το 2006 είναι Διευθυντής και Επιστημονικός Υπεύθυνος του Νευροχειρουργικού τμήματος της Κλινικής Κυανούς Σταυρός Euromedica Θεσσαλονίκης.

Συνεργάζεται επίσης με την Κλινική Λευκός Σταυρός στην Αθήνα.

 Δρ. Ζευγαρίδης

Κλείστε ένα ραντεβού με τον γιατρό