Δισκοκήλη / Κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου

Τι είναι η δισκοκήλη

Η δισκοκήλη αναφέρεται στην περίπτωση όπου ένας δίσκος της σπονδυλικής στήλης, ο οποίος φυσιολογικά λειτουργεί ως "αντικραδασμικό" μαξιλάρι μεταξύ των σπονδύλων, έχει εκτοπιστεί ή εκφυλιστεί, πιέζοντας τον γύρω νευρικό ιστό ή τον ίδιο το νωτιαίο μυελό.

Σημεία εμφάνισης και συμπτώματα

Η δισκοκήλη ή αλλιώς κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου είναι μια συχνή πάθηση της σπονδυλικής στήλης. Μπορεί να εμφανιστεί σε όλο το μήκος της με κύρια εντόπιση κατά σειρά συχνότητας την οσφυϊκή μοίρα (οσφυϊκή δισκοκήλη), κατόπιν την αυχενική μοίρα (αυχενική δισκοκήλη) και τέλος τη θωρακική μοίρα της. Αυτό μπορεί να προκαλέσει τα εξής συμπτώματα:

• πόνο (πόνο στη μέση, πόνο στον αυχένα ή πόνο στην πλάτη αντίστοιχα)
• αδυναμία (αδυναμία στα χέρια ή αδυναμία στα πόδια)
•  μουδιάσματα.

Στη δισκοκήλη ένα κομμάτι του πυρήνα του δίσκου προβάλλει προς τα έξω μέσα από μια ρωγμή του ινώδους δακτυλίου και πιέζει την εξερχόμενη νευρική ρίζα

Θεραπεία - Αντιμετώπιση της δισκοκήλης (κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου)

Τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν από λίγες ημέρες μέχρι 2-3 μήνες. Συνήθως παρατηρείται σταδιακή υποχώρηση με απλά συντηρητικά μέσα (φαρμακευτική αγωγή, φυσιοθεραπεία).  Στις περισσότερες περιπτώσεις ελαφράς και μέτριας βαρύτητας, ο πόνος θα υποχωρήσει με απλά παυσίπονα μέσα σε δύο με τρεις εβδομάδες, χωρίς να χρειαστεί η μεσολάβηση γιατρού. Εάν ο πόνος επιμένει, ο γιατρός σας θα σας συστήσει κάποιες θεραπείες.

Σε σπάνιες περιπτώσεις όπου ο πόνος δεν υποχωρεί ή παρατηρείται προοδευτική αδυναμία μπορεί να χρειαστεί ειδική  νευροχειρουργική επέμβαση (οσφυϊκή μικροδισκεκτομή στην οσφυϊκή μοίρα, θωρακική μικροδισκεκτομή στη θωρακική μοίρα και πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή ή οπίσθια τρηματεκτομή κατά Frykholm στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Για την αποφυγή περιττών επεμβάσεων είναι απαραίτητη η αξιολόγηση του ασθενούς από έμπειρο χειρουργό σπονδυλικής στήλης.

Φαρμακευτική αντιμετώπιση της δισκοκήλης / κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου

Ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει μια σειρά από φάρμακα που βοηθούν στην καταπολέμηση του πόνου:

• Απλά παυσίπονα όπως η παρακεταμόλη
• Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (ιβουπροφαίνη, δικλοφενάκη, μελοξικάμη κ.λπ.)
• Μυοχαλαρωτικά μόνα τους ή σε συνδυασμό με παυσίπονα (π.χ. παρακεταμόλη με κιτρική ορφεναδρίνη)
• Οπιοειδή (τραμαδόλη)

Όλα τα φάρμακα είναι δυνατόν να παρουσιάσουν παρενέργειες. Είναι πολύ σημαντικό η λήψη τους να γίνεται μετά από συνεννόηση με τον γιατρό σας και υπό την συνεχή παρακολούθησή του.

Συντηρητικές πρακτικές για αντιμετώπιση της δισκοκήλης, κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου

• Φυσιοθεραπεία: Ο φυσιοθεραπευτής θα σας διδάξει τη σωστή στάση του σώματος. Θα σας δείξει ασκήσεις σταθεροποίησης και ενδυνάμωσης των μυών. Πιθανόν να χρησιμοποιήσει ζέστη, κρύο, ηλεκτρικά ερεθίσματα ή άλλες μεθόδους για να απαλύνει τον πόνο και να εμποδίσει την επανεμφάνισή του.
• Διαδερμική ηλεκτρική νευροδιέγερση (TENS): Μικρά ηλεκτρόδια τοποθετούνται κοντά στις περιοχές του πόνου και μεταφέρουν μικρούς ηλεκτρικούς παλμούς που μειώνουν την αίσθηση του πόνου στον αυχένα.
• Έλξεις: Πρέπει να γίνονται υπό την καθοδήγηση γιατρού ή φυσιοθεραπευτή.

Επεμβατικές πρακτικές, χειρουργική αντιμετώπιση της δισκοκήλης (κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου)

Στην περίπτωση ύπαρξης προοδευτικής νευρολογικής σημειολογίας (πάρεση, παράλυση), ιππουριδικής συνδρομής (παράλυση κάτω άκρων με ορθοκυστικές διαταραχές) ή μυελοπάθειας μπορεί να είναι αναγκαία η χειρουργική παρέμβαση.

Ποιες επεμβάσεις χρησιμοποιούνται στην αντιμετώπιση της δισκοκήλης;

Εάν τεθεί η ένδειξη για χειρουργική επέμβαση στην αντιμετώπιση της δισκοκήλης και ανάλογα με το επίπεδο, τη φύση και τη βαρύτητα της βλάβης μπορεί να συστηθεί:

• Μικροδισκεκτομή: Η μικροδισκεκτομή είναι η πιο ευρέως διαδεδομένη και αποτελεσματική μέθοδος για την αντιμετώπιση οσφυϊκής δισκοκήλης. Γίνεται με τη χρήση μικροσκοπίου.
• Ενδοσκοπική δισκεκτομή: Νέα ελάχιστα επεμβατική μέθοδος. Αντί για μικροσκόπιο χρησιμοποιείται ενδοσκόπιο για τη μεγέθυνση της χειρουργικής εικόνας. Με τις κατάλληλες ενδείξεις αποτελεί εξαιρετική, ελάχιστα επεμβατική μέθοδο ως εναλλακτική της μικροδισκεκτομής.
• Τρηματεκτομή κατά Frykholm (για αυχενική δισκοκήλη): Η τρηματεκτομή κατά Frykholm αποτελεί παραλλαγή της δισκεκτομής για την αντιμετώπιση των πλάγιων δισκοκηλών της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
• Πεταλεκτομή (αυχενική, θωρακική ή οσφυϊκή δισκοκήλη): Η πεταλεκτομή αποτελεί παλαιότερη τεχνική. Μπορεί να χρειαστεί σε σπάνιες και ειδικές περιπτώσεις.
• Πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή (για αυχενική δισκοκήλη): Η πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή αποτελεί την πιο ευρέως διαδεδομένη και αποτελεσματική μέθοδο για την αντιμετώπιση αυχενικής δισκοκήλης. Συνδυάζεται με αυχενική σπονδυλοδεσία.
• Ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές (Discogel, ραδιοσυχνότητες)

Θα πρέπει να τονιστεί ότι λιγότερο από 10-20% των ασθενών που παρουσιάζονται με δισκοκήλη θα χρειαστούν κάποιου είδους χειρουργική επέμβαση.

Συχνές ερωτήσεις για τη δισκοκήλη ή κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου

Τι ακριβώς είναι η δισκοκήλη / κήλη του μεσοσπονδύλιου δίσκου;

 Η δισκοκήλη ή κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου είναι ένα πρόβλημα των μεσοσπονδύλιων δίσκων (ελαστικά μέσα μετριασμού κραδασμών, ελαστικά μαξιλαράκια) που βρίσκονται ανάμεσα στους σπονδύλους που ενώνονται για να αποτελέσουν τη σπονδυλική στήλη.

Οι σπονδυλικοί δίσκοι είναι ελαστικά μορφώματα, που αποτελούνται από έναν εξωτερικό πιο σκληρό ελαστικό δακτύλιο και έναν εσωτερικό πιο μαλακό πυρήνα. Η δισκοκήλη (κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου) προκαλείται όταν κομμάτι του εσωτερικού αυτού πυρήνα βγαίνει προς τα έξω μέσα από κάποια “τρύπα” που δημιουργήθηκε στον εξωτερικό δακτύλιο.

Διακρίνονται τα στάδια εκφύλισης του δίσκου και δημιουργίας δισκοκήλης: α. υγιής δίσκος, β. αρχόμενη εκφύλιση, γ. ρήξη ινώδους δακτυλίου και προβολή της δισκοκήλης, δ. πλήρης πρόπτωση της δισκοκήλης δια μέσου της οπής, ε. ελεύθερο τεμάχιο δισκοκήλης εντός του σπονδυλικού σωλήνα

Η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλη) μπορεί να ερεθίσει κοντινά νεύρα και να προκαλέσει πόνο στο χέρι ή στο πόδι, μούδιασμα ή αδυναμία σε χέρι ή σε πόδι. Από την άλλη πλευρά, πολλοί ασθενείς έχουν δισκοκήλη χωρίς να παρουσιάζουν συμπτώματα. Οι περισσότεροι άνθρωποι με κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου δε χρειάζονται χειρουργείο για να θεραπευθούν.

 Τι είδους κήλες του μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλες) υπάρχουν σε σχέση με το που βρίσκονται κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης ;

 H διάκριση των δισκοκηλών σε σχέση με την εντόπισή τους κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης είναι ιδιαίτερα σημαντική, διότι παρουσιάζουν διαφορετικά συμπτώματα, διαφορετικό βαθμό επικινδυνότητας και διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης.

 Διακρίνουμε τριών ειδών δισκοκήλες ανάλογα με τη θέση τους κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης:

 Αυχενική δισκοκήλη. Πρόκειται για κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης.

Θωρακική δισκοκήλη. Πρόκειται για κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου στη θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης.

Οσφυϊκή δισκοκήλη. Πρόκειται για κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης.

Ποιες είναι οι αιτίες της δισκοκήλης (κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου);

 Η δισκοκήλη είναι τις περισσότερες φορές το αποτέλεσμα σταδιακής, ηλικιοεξαρτώμενης φθοράς, η οποία ονομάζεται εκφύλιση δίσκου. Με το πέρασμα του χρόνου, οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι χάνουν μέρος του περιεχομένου τους σε νερό. Αυτό τους καθιστά λιγότερο εύκαμπτους και ελαστικούς και πιο επιρρεπείς σε σχισίματα ακόμα και με μικρές διατάσεις και μικροτραυματισμούς.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι σε θέση να καθορίσουν την ακριβή αιτία της δισκοκήλης τους. Μερικές φορές, η χρήση των μυών της μέσης αντί των μηρών και των γλουτών για την άρση μεγάλου βάρους καθώς και ταυτόχρονη στροφική κίνηση μπορεί να οδηγήσει σε δισκοκήλη. Σπάνια, μια πτώση ή ένα χτύπημα στη μέση μπορεί να είναι η αιτία.

Δισκοκήλη (κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου) μπορεί να εμφανιστεί μετά από σήκωμα (άρση) βάρους

Ποια είναι τα συμπτώματα της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλης);

Η δισκοκήλη (κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου) μπορεί να προκαλέσει ποικίλα συμπτώματα ανάλογα με τις ανατομικές δομές που θα υποστούν πίεση:

• Πόνος στη μέση, πόνος στον αυχένα, πόνος στην πλάτη
• Πόνος στους γοφούς και στα κάτω άκρα, πόνος στους ώμους και στα χέρια
• Μουδιάσματα, μυρμηγκιάσματα στα κάτω άκρα ή στα άνω άκρα
• Αδυναμία στα κάτω άκρα ή στα άνω άκρα
• Διαταραχές βάδισης
• Διαταραχές κύστης, εντέρου, στύσης

Τα τελευταία συμπτώματα τα συναντάμε σε μια ιδιαίτερη περίπτωση, η οποία ονομάζεται ιππουριδική συνδρομή. Πρόκειται για επείγουσα κατάσταση, κατά την οποία μία πολύ μεγάλη, μαζική δισκοκήλη πιέζει  τα νεύρα στο σύνολό τους μέσα στο σπονδυλικό κανάλι (οι νευρικές ρίζες μέσα στο οσφυϊκό κανάλι μοιάζουν με την ουρά αλόγου-ίππου και ονομάζονται στο σύνολο τους ιππουρίδα). Το σύνδρομο εκδηλώνεται κλινικά με πολύ δυνατό πόνο στη μέση και στα πόδια, υπαισθησία ή αναισθησία τύπου σέλας (στην περιοχή του σώματος που ακουμπάει μια σέλα, δηλαδή γεννητικά όργανα, περίνεο, γλουτοί), αδυναμία στα κάτω άκρα και διαταραχές ούρησης (κατακράτηση ούρων ή ακράτεια), αφόδευσης και σεξουαλικής λειτουργίας.

Κάποιος μπορεί να έχει κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου χωρίς να το γνωρίζει. Κήλες μεσοσπονδύλιου δίσκου μπορεί να εμφανιστούν σε απεικονιστικές εξετάσεις ατόμων, οι οποίοι δεν παρουσιάζουν συμπτώματα. Μερικές δισκοκήλες όμως μπορεί να προκαλούν έντονο πόνο. Η εντόπιση των συμπτωμάτων εξαρτάται από τη θέση της δισκοκήλης κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης. Οι περισσότερες δισκοκήλες εμφανίζονται χαμηλά στη μέση (οσφυϊκή μοίρα σπονδυλικής στήλης, βλέπε οσφυϊκή δισκοκήλη). Ακολουθεί ο αυχένας (αυχενική μοίρα σπονδυλικής στήλης, βλέπε αυχενική δισκοκήλη). Λιγότερο συχνές είναι οι δισκοκήλες της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλης);

 Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης δισκοκήλης (κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου:

• Βάρος σώματος: Αυξημένο βάρος σώματος επιβαρύνει τους δίσκους χαμηλά στη μέση
• Ενασχόληση: Άτομα με σωματικά απαιτητικές δουλειές έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων με τη μέση. Επαναλαμβανόμενη άρση βάρους, τράβηγμα, σπρώξιμο, πλάγια κάμψη και στροφή αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο δισκοκήλης.
• Κληρονομικότητα: Κάποια άτομα μπορεί να κληρονομήσουν μια προδιάθεση να παρουσιάσουν δισκοκήλη.

Υπάρχουν τρόποι να προλάβει κάποιος την εμφάνιση και εξέλιξη της δισκοκήλης;

 Μερικές αλλαγές στην καθημερινή ρουτίνα μπορεί να βοηθήσουν:

• Σωματική άσκηση: Η ενδυνάμωση των μυών του κορμού βοηθά στη σταθεροποίηση και στήριξη της σπονδυλικής στήλης
• Καλή στάση σώματος: Η καλή στάση σώματος μειώνει την πίεση στη σπονδυλική στήλη και στους δίσκους. Κρατήστε την πλάτη ευθεία και συμμετρική, ειδικά όταν κάθεστε για αρκετή ώρα. Σηκώστε βάρη με σωστό τρόπο χρησιμοποιώντας τα πόδια και όχι τη μέση.
• Υγιές βάρος σώματος.

Πώς γίνεται η διάγνωση της δισκοκήλης (κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου);

 Η διάγνωση της δισκοκήλης βασίζεται στη λήψη καλού ιστορικού, στην άρτια κλινική και νευρολογική εξέταση καθώς και σε πρόσθετες ακτινολογικές εξετάσεις:

• απλή ακτινογραφία: Δείχνει οστικές αλλοιώσεις
• αξονική τομογραφία: Δείχνει καλά τις οστικές βλάβες
• μαγνητική τομογραφία: Δείχνει καλά τα μαλακά μόρια, τους δίσκους, το νευρικό ιστό και την πιθανή πίεση που ασκείται στα νεύρα.

 Τι είναι η μικροδισκεκτομή ;

 Η μικροδισκεκτομή είναι η πιο ευρέως διαδεδομένη χειρουργική μέθοδος αντιμετώπισης της οσφυϊκής δισκοκήλης. Διενεργείται με γενική νάρκωση. Μέσω μιας μικρής οπής και με τη βοήθεια του μικροσκοπίου επιτυγχάνεται εξαίρεση της δισκοκήλης και αποσυμπίεση του νεύρου. Λόγω του ελάχιστου τραυματισμού μπορούν οι ασθενείς να κινητοποιηθούν ελάχιστες ώρες μετά τη λήξη της επέμβασης και να πάρουν εξιτήριο την ίδια μέρα. Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ.

 Τι είναι η ενδοσκοπική δισκεκτομή;

Με την ενδοσκοπική δισκεκτομή πραγματοποιείται εξαίρεση της δισκοκήλης με τη χρήση ενδοσκοπίου. Μέσα από μια μικρή οπή τοποθετείται στην κατάλληλη θέση ένα ενδοσκόπιο. Με τη βοήθειά του μπορεί ο χειρουργός να κινητοποιήσει και να απομακρύνει τεμάχια δισκοκήλης χωρίς ιδιαίτερο τραυματισμό των παρακείμενων ιστών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την άμεση κινητοποίηση του ασθενούς και τον περιορισμό του χειρουργικού τραύματος.

 Τι εμπειρία έχει ο Δρ. Ζευγαρίδης στην αντιμετώπιση της δισκοκήλης και γιατί να τον εμπιστευτώ;

 Ο Δρ. Ζευγαρίδης ασχολείται με την αντιμετώπιση της δισκοκήλης πάνω από τρεις δεκαετίες (από το 1991, 32 έτη). Έχει χειρουργήσει έκτοτε χιλιάδες περιστατικά τόσο στο εξωτερικό (Γερμανία, Muenchen, Mannheim), όπου εκπαιδεύτηκε και μετεκπαιδεύτηκε για πάνω από 10 έτη, όσο και στην Ελλάδα.

 Ο Δρ. Ζευγαρίδης είναι αριστούχος (βαθμός πτυχίου 9) της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ (1985-1991) και υπότροφος της Γερμανικής Υπηρεσίας Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών. Απέκτησε εξ ολοκλήρου την ειδικότητα του και το διδακτορικό του σε μεγάλο Πανεπιστημιακό Κέντρο της Γερμανίας (Ludwig Maximilian Universität München, Klinikum Großhadern). Διετέλεσε επί σειρά ετών (1998-2002) επιμελητής σε άλλο μεγάλο κέντρο της Γερμανίας (Klinikum Mannheim). Από το 2002 δραστηριοποιείται ως Νευροχειρουργός στην Ελλάδα και από το  2006 είναι Διευθυντής και Επιστημονικός Υπεύθυνος του Νευροχειρουργικού τμήματος της Κλινικής Κυανούς Σταυρός Euromedica Θεσσαλονίκης.

 Συνεργάζεται επίσης με την κλινική ΙΑΣΩ στην Αθήνα.

Ο νευροχειρουργός Dr. Δημήτριος Ζευγαρίδης βρίσκεται στη διάθεσή σας για να δώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για το πώς θεραπεύεται δισκοκήλη και να λύσει τυχόν απορίες σας. Πραγματοποιήστε την επικοινωνία σας με τον γιατρό μέσω τηλεφώνου και κλείστε ραντεβού στο ιατρείο του.