Δισκοκήλη / Κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου
Τι είναι η δισκοκήλη / κήλη του μεσοσπονδύλιου δίσκου;
Η δισκοκήλη ή κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου είναι ένα πρόβλημα των ελαστικών μέσων μετριασμού κραδασμών (ελαστικά μαξιλαράκια) που βρίσκονται ανάμεσα στα κόκκαλα (σπόνδυλοι) που ενώνονται για να αποτελέσουν τη σπονδυλική στήλη.
Οι σπονδυλικοί δίσκοι είναι ελαστικά μορφώματα, που αποτελούνται από έναν εξωτερικό πιο σκληρό ελαστικό δακτύλιο και έναν εσωτερικό πιο μαλακό πυρήνα. Η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλη) προκαλείται όταν κομμάτι του εσωτερικού αυτού πυρήνα βγαίνει προς τα έξω μέσα από κάποια “τρύπα” που δημιουργήθηκε στον εξωτερικό δακτύλιο.
Η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλη) μπορεί να ερεθίσει κοντινά νεύρα και να προκαλέσει πόνο, μούδιασμα ή αδυναμία σε χέρι ή σε πόδι. Από την άλλη πλευρά, πολλοί ασθενείς έχουν δισκοκήλη χωρίς να παρουσιάζουν συμπτώματα. Οι περισσότεροι άνθρωποι με κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου δε χρειάζονται χειρουργείο για να θεραπευθούν.
Τι είδους κήλες του μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλες) υπάρχουν σε σχέση με το που βρίσκονται κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης ;
H διάκριση των δισκοκηλών σε σχέση με την εντόπιση τους κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης είναι ιδιαίτερα σημαντική, διότι παρουσιάζουν διαφορετικά συμπτώματα, διαφορετικό βαθμό επικινδυνότητας και διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης.
Διακρίνουμε τριών ειδών δισκοκήλες ανάλογα με την θέση τους κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης:
Αυχενική δισκοκήλη. Πρόκειται για κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου στη αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης.
Θωρακική δισκοκήλη. Πρόκειται για κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου στη θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης.
Οσφυϊκή δισκοκήλη. Πρόκειται για κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου στη οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης.
Ποιες είναι οι αιτίες της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλης);
Η δισκοκήλη είναι τις περισσότερες φορές το αποτέλεσμα σταδιακής, ηλικιοεξαρτώμενης φθοράς, η οποία ονομάζεται εκφύλιση δίσκου. Με το πέρασμα του χρόνου, οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι χάνουν μέρους του περιεχομένου τους σε νερό. Αυτό τους καθιστά λιγότερο εύκαμπτους και ελαστικούς και πιο επιρρεπείς σε σχισίματα ακόμα και με μικρές διατάσεις και μικροτραυματισμούς.
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι δε θέση να καθορίσουν την ακριβή αιτία της δισκοκήλης τους. Μερικές φορές, η χρήση των μυών της μέσης αντί των μηρών και των γλουτών για την άρση μεγάλου βάρους καθώς και ταυτόχρονη στροφική κίνηση μπορεί να οδηγήσει σε δισκοκήλη. Σπάνια, μια πτώση ή ένα χτύπημα στη μέση μπορεί να είναι η αιτία.
Ποια είναι τα συμπτώματα της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλης);
Κάποιος μπορεί να έχει κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου χωρίς να το γνωρίζει. Κήλες μεσοσπονδύλιου δίσκου μπορεί να εμφανιστούν σε απεικονιστικές εξετάσεις ατόμων, οι οποίοι δεν παρουσιάζουν συμπτώματα. Μερικές δισκοκήλες όμως μπορεί να προκάλούν έντονο πόνο. Η εντόπιση των συμπτωμάτων εξαρτάται από τη θέση της δισκοκήλης κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης. Οι περισσότερες κήλες εμφανίζονται χαμηλά στη μέση (οσφυϊκή μοίρα σπονδυλικής στήλης) και κατόπιν στον αυχένα (αυχενική μοίρα σπονδυλικής στήλης).
Τα συχνότερα σημεία και συμπτώματα της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου είναι:
- Πόνος στο χέρι ή στο πόδι.
- Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στο χέρι ή στο πόδι.
- Μυϊκή αδυναμία στο χέρι ή στο πόδι.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλης);
Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης δισκοκήλης (κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου:
- Βάρος σώματος: αυξημένο βάρος σώματος επιβαρύνει τους δίσκους χαμηλά στη μέση
- Ενασχόληση: Άτομα με σωματικά απαιτητικές δουλειές έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων με τη μέση. Επαναλαμβανόμενη άρση βάρους, τράβηγμα, σπρώξιμο, πλάγια κάμψη και στροφή αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο δισκοκήλης.
- Κληρονομικότητα: Κάποια άτομα μπορεί να κληρονομήσουν μια προδιάθεση να παρουσιάσουν δισκοκήλη.
Υπάρχουν τρόποι να προλάβει κάποιος την εμφάνιση και εξέλιξη της δισκοκήλης;
Μερικές αλλαγές στην καθημερινή ρουτίνα μπορεί να βοηθήσουν:
- Ασκηθείτε σωματικά: Η ενδυνάμωση των μυών του κορμού βοηθά στη σταθεροποίηση και στήριξη της σπονδυλικής στήλης
- Διατηρείστε καλή στάση σώματος: Καλή στάση σώματος μειώνει την πίεση στη σπονδυλική στήλη και στους δίσκους. Κρατείστε την πλάτη ευθεία και συμμετρική, ειδικά όταν κάθεστε για αρκετή ώρα. Σηκώστε βάρη με σωστό τρόπο χρησιμοποιώντας τα πόδια και όχι τη μέση.
- Διατηρείστε υγιές βάρος σώματος.
Πώς γίνεται η διάγνωση της δισκοκήλης;
Η διάγνωση της δισκοκήλης βασίζεται στη λήψη καλού ιστορικού, στην άρτια κλινική και νευρολογική εξέταση καθώς και σε πρόσθετες ακτινολογικές εξετάσεις:
- απλή ακτινογραφία: δείχνει οστικές αλλοιώσεις
- αξονική τομογραφία: δείχνει καλά τις οστικές βλάβες
- μαγνητική τομογραφία: δείχνει καλά τα μαλακά μόρια, τους δίσκους, το νευρικό ιστό και την πιθανή πίεση που ασκείται στα νεύρα.
Ποια είναι η θεραπεία της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλης);
Στις περισσότερες περιπτώσεις ελαφράς και μέτριας βαρύτητας, ο πόνος θα υποχωρήσει με απλά παυσίπονα χωρίς να χρειαστεί η μεσολάβηση γιατρού μέσα σε δύο με τρεις εβδομάδες. Εάν ο πόνος επιμένει, ο γιατρός σας θα σας συστήσει κάποιες θεραπείες.
Φαρμακευτική αγωγή
Ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει μια σειρά από φάρμακα που βοηθούν στη καταπολέμηση του πόνου:
- Απλά παυσίπονα όπως η παρακεταμόλη
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (ιβουπροφαίνη, δικλοφενάκη, μελοξικάμη κλπ)
- Μυοχαλαρωτικά μόνα τους ή σε συνδυασμό με παυσίπονα (πχ παρακεταμόλη με κιτρική ορφεναδρίνη)
- Οπιοειδή (τραμαδόλη)
Όλα τα φάρμακα είναι δυνατόν να παρουσιάσουν παρενέργειες. Είναι πολύ σημαντικό η λήψη τους να γίνεται μετά από συνεννόηση με το γιατρό σας και υπό την συνεχή παρακολούθηση του.
Συντηρητικές πρακτικές
- Φυσιοθεραπεία. Ο φυσιοθεραπευτής θα σας διδάξει τη σωστή στάση του σώματος . Θα σας δείξει ασκήσεις σταθεροποίησης και ενδυνάμωσης των μυών. Πιθανόν να χρησιμοποιήσει ζέστη, κρύο, ηλεκτρικά ερεθίσματα ή άλλες μεθόδους για να απαλύνει τον πόνο και να εμποδίσει την επανεμφάνιση του.
- Διαδερμική ηλεκτρική νευροδιέγερση (TENS). Μικρά ηλεκτρόδια τοποθετούνται κοντά στις περιοχές του πόνου και μεταφέρουν μικρούς ηλεκτρικούς παλμούς που μειώνουν την αίσθηση του πόνου στον αυχένα.
- Έλξεις. Πρέπει να γίνονται υπό την καθοδήγηση γιατρού ή φυσιοθεραπευτή.
Επεμβατικές πρακτικές
Στην περίπτωση ύπαρξης προοδευτικής νευρολογικής σημειολογίας (πάρεση, παράλυση), ιππουριδικής συνδρομής (παράλυση κάτω άκρων με ορθοκυστικές διαταραχές) ή μυελοπάθειας μπορεί να είναι αναγκαία η χειρουργική παρέμβαση.
Ανάλογα με το επίπεδο, τη φύση και τη βαρύτητα της βλάβης μπορεί να συστηθεί:
- Μικροδισκεκτομή. Η πιο ευρέως διαδεδομένη και αποτελεσματική μέθοδος για την αντιμετώπιση οσφυϊκής δισκοκήλης με τη χρήση μικροσκοπίου.
- Ενδοσκοπική δισκεκτομή. Νέα ελάχιστα επεμβατική μέθοδος. Αντί για μικροσκόπιο χρησιμοποιείται ενδοσκόπιο για τη μεγέθυνση της χειρουργικής εικόνας. Με τις κατάλληλες ενδείξεις αποτελεί εξαιρετική , ελάχιστα επεμβατική μέθοδο ως εναλλακτική υης μικροδισκεκτομής.
- Τρηματεκτομή κατά Frykholme (για αυχενική δισκοκήλη). Αποτελεί παραλλαγή της δισκεκτομής γαι την αντιμετώπιση των πλάγιων δισκοκηλών της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
- Πεταλεκτομή (αυχενική, θωρακική ή οσφυϊκή). Αποτελεί παλαιότερη τεχνική. Μπορεί να χρειαστεί σε σπάνιες και ειδικές περιπτώσεις.
- Πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή (για αυχενική δισκοκήλη). Αποτελεί την πιο ευρέως διαδεδομένη και αποτελεσματική μέθοδο για την αντιμετώπιση αυχενικής δισκοκήλης. Συνδυάζεται με αυχενική σπονδυλοδεσία.
- Ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές (Discogel, ραδιοσυχνότητες)
Θα πρέπει να τονιστεί ότι λιγότερο από 10-20% των ασθενών που παρουσιάζονται με δισκοκήλη θα χρειαστούν κάποιου είδους χειρουργική επέμβαση.
Τι είναι η μικροδισκεκτομή ;
Πρόκειται για την πιο ευρέως διαδεδομένη χειρουργική μέθοδο αντιμετώπισης της οσφυϊκής δισκοκήλης. Διενεργείται με γενική νάρκωση. Μέσω μιας μικρής οπής και με τη βοήθεια του μικροσκοπίου επιτυγχάνεται εξαίρεση της δισκοκήλης και αποσυμπίεση του νεύρου. Λόγω του ελάχιστου τραυματισμού μπορούν οι ασθενείς να κινητοποιηθούν ελάχιστες ώρες μετά τη λήξη της επέμβασης και να πάρουν εξιτήριο την ίδια μέρα. Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ.
Τι είναι η ενδοσκοπική δισκεκτομή;
Με τη μέθοδο αυτή πραγματοποιείται εξαίρεση της δισκοκήλης με τη βοήθεια ενδοσκοπίου. Μέσα από μια μικρή οπή τοποθετείται στην κατάλληλη θέση ένα ενδοσκόπιο. Με τη βοήθεια του μπορεί ο χειρούργος να κινητοποιήσει και να απομακρύνει τεμάχια δισκοκήλης χωρίς ιδιαίτερο τραυματισμό των παρακείμενων ιστών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την άμεση κινητοποίηση του ασθενούς και τον περιορισμό του χειρουργικού τραύματος.
Τι εμπειρία έχει ο Δρ. Ζευγαρίδης στην αντιμετώπιση της δισκοκήλης και γιατί να τον εμπιστευτώ;
Ο Δρ. Ζευγαρίδης ασχολείται με την αντιμετώπιση της δισκοκήλης από το 1991 (31 έτη). Έχει χειρουργήσει έκτοτε χιλιάδες περιστατικά τόσο στο εξωτερικό (Γερμανία, Muenchen, Mannheim), όπου εκπαιδεύτηκε και μετεκπαιδεύτηκε για πάνω από 10 έτη, όσο και στην Ελλάδα.
Ο Δρ. Ζευγαρίδης είναι αριστούχος (βαθμός πτυχίου 9) της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ (1985-1991) και υπότροφος της Γερμανικής Ακαδημίας Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών. Απέκτησε εξολοκλήρου την ειδικότητα του και το διδακτορικό του σε μεγάλο Πανεπιστημιακό Κέντρο της Γερμανίας (Ludmig Maximilian Universität München, Klinikum Großhadern). Διετέλεσε επί σειρά ετών επιμελητής σε άλλο μεγάλο κέντρο της Γερμανίας (Klinikum Mannheim). Από το 2006 είναι Διευθυντής και Επιστημονικός Υπεύθυνος του Νευροχειρουργικού τμήματος της Κλινικής Κυανούς Σταυρός Euromedica Θεσσαλονίκης.
Συνεργάζεται επίσης με την Κλινική Λευκός Σταυρός στην Αθήνα.