Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
Γενικά
Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα είναι ένα από τα πιο συχνά προβλήματα που επηρεάζουν το χέρι. Οι ασθενείς αισθάνονται μυρμηγκιάσματα, μουδιάσματα, πόνο ή γενική αδυναμία στο χέρι και στον καρπό.
Τα κόκαλα και οι σύνδεσμοι του καρπού σχηματίζουν ένα τούνελ, ένα πέρασμα για το μέσο νεύρο και τους τένοντες των δακτύλων. Επαναλαμβανόμενη καταπόνηση μπορεί να προκαλέσει οίδημα το οποίο καθηλώνει και παγιδεύει το νεύρο στο τούνελ.
Άμεση θεραπεία αυξάνει τις πιθανότητες να σταματήσουν τα συμπτώματα και να προληφθεί η μακροχρόνια βλάβη του νεύρου.
Αρχικά επιχειρείται τροποποίηση και προσαρμογή των δραστηριοτήτων, διατάσεις και παγοθεραπεία για μείωση του οιδήματος. Η συντηρητική αγωγή περιλαμβάνει φυσιοθεραπεία, νάρθηκα καρπού και φάρμακα.
Σε περίπτωση αποτυχίας της συντηρητικής αγωγής μπορεί να διενεργηθεί μικροχειρουργική αποσυμπίεση κατά την οποία διανοίγεται ο χώρος και απελευθερώνεται το νεύρο.
Ποια είναι τα συμπτώματα του συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα;
Τα συμπτώματα ξεκινούν συνήθως σταδιακά και μπορεί να εμφανιστούν οποιαδήποτε στιγμή. Στα πρώιμα συμπτώματα περιλαμβάνονται:
- Μουδιάσματα κατά τη διάρκεια της νύχτας
- Μυρμηγκιάσματα και πόνος στα δάχτυλα (κυρίως αντίχειρας, δείκτης και μέσος δάχτυλος)
Τα νυχτερινά συμπτώματα είναι συχνά και μπορούν να ξυπνήσουν τους ασθενείς. Το κούνημα των χεριών μπορεί να απαλύνει τα συμπτώματα στα πρώιμα στάδια του συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα.
Στα συχνά συμπτώματα κατά τη διάρκεια της ημέρας περιλαμβάνονται:
- Μυρμήγκιασμα στα δάχτυλα
- Μειωμένη αίσθηση στις άκρες των δακτύλων
- Δυσκολία στις κινήσεις του χεριού (πιάσιμο μικρών αντικειμένων, πιάσιμο τιμονιού, κράτημα βιβλίου, γράψιμο, χρήση πληκτρολογίου)
Όσο προχωρά η ασθένεια τόσο πιο σταθερά γίνονται τα συμπτώματα και μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Μυϊκή αδυναμία του χεριού
- Αδυναμία εκτέλεσης λεπτών κινήσεων (κούμπωμα κουμπιών)
- Αδυναμία συγκράτησης αντικειμένων (πράγματα πέφτουν από τα χέρια)
Στις πιο βαριές μορφές παρατηρείται ατροφία στη βάση του αντίχειρα.
Ποιοι έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα;
Όσοι ασχολούνται με δραστηριότητες που απαιτούν επαναληπτικές κινήσεις των δαχτύλων και των καρπών παρουσιάζουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα. Επιβαρυντικά δρουν η χρήση μεγάλης δύναμης, η μακροχρόνια χρήση, οι ακραίες κινήσεις του καρπού και οι δονήσεις.
Πολλοί άλλοι παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν την εμφάνιση και πορεία του συνδρόμου:
- Κληρονομικότητα
- Εγκυμοσύνη
- Αιμοδιάλυση (τεχνητός νεφρός, καταστάσεις κατά τις οποίες φιλτράρεται το αίμα)
- Κατάγματα, εξαρθρώσεις καρπού
- Δυσμορφίες χεριού ή καρπού
- Αρθριτικές παθήσεις (ρευματοειδής αρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα)
- Διαταραχές θυρεοειδούς αδένα (υποθυρεοειδισμός)
- Διαβήτης
- Κατάχρηση αλκοόλ
- Όγκοι στην περιοχή του καρπιαίου σωλήνα
- Προχωρημένη ηλικία
- Εναποθέσεις αμυλοειδούς (μια παθολογική πρωτεΐνη)
Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα είναι πιο συχνό στις γυναίκες από τους άνδρες.
Πώς γίνεται η διάγνωση του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα;
Πρωταρχικής σημασίας είναι η αξιολόγηση των συμπτωμάτων από τον θεράποντα ιατρό, η λήψη αναλυτικού ιστορικού και η κλινική εξέταση. Ακολουθούν συγκεκριμένες δοκιμασίες όπως:
- Σημείο Tinel: Διενεργείται ελαφρό χτύπημα πάνω από το μέσο νεύρο στην περιοχή του καρπού και ελέγχεται εάν προκαλείται μυρμήγκιασμα στα δάχτυλα.
- Σημείο κάμψης των καρπών (δοκιμασία Phalen): Ο ασθενής ακουμπά τους αγκώνες σε ένα τραπέζι και αφήνει τους καρπούς να “κρεμάσουν¨ μπροστά ελεύθερα. Σε περίπτωση ύπαρξης συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα παρατηρείται μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στα δάχτυλα μέσα σε 60 δευτερόλεπτα.
- Ακτινογραφίες: Ακτινογραφίες μπορεί να ζητηθούν σε περιπτώσεις περιορισμού της κίνησης και σε περιπτώσεις υποψίας αρθρίτιδας ή τραυματισμού.
- Νευροφυσιολογικός έλεγχος (Ηλεκτρομυογράφημα, νευρογράφημα): Ο νευροφυσιολογικός έλεγχος μπορεί να καθορίσει πόσο καλά λειτουργεί ένα νεύρο και να προσδιορίσει το σημείο της βλάβης του.
Πρέπει να φανταστούμε τα νεύρα ως καλώδια που μεταφέρουν πληροφορίες μεταξύ εγκεφάλου και περιφέρειας. Όταν ένα νεύρο δε λειτουργεί σωστά χρειάζεται περισσότερος χρόνος για τη μεταφορά της πληροφορίας.
Κατά το νευροφυσιολογικό έλεγχο διεγείρονται τα νεύρα σε κάποιο σημείο και μετριέται ο χρόνος που χρειάζεται να φτάσει το ερέθισμα σε διάφορα άλλα σημεία του νεύρου. Στην περιοχή που διαπιστώνεται καθυστέρηση βρίσκεται μάλλον και το σημείο της βλάβης.
Μπορεί επίσης να διαπιστωθεί εάν η πίεση του νεύρου προκαλεί βλάβη των μυών με το ηλεκτρομυογράφημα. Κατά την εξέταση τοποθετούνται μικρές βελόνα σε συγκεκριμένους μύες που νευρώνονται από το μέσο νεύρο. Βλάβη των μυών αποτελεί ένδειξη βαριάς βλάβης του νεύρου.
Ποια είναι η θεραπεία του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα;
Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα μπορεί να αντιμετωπιστεί είτε συντηρητικά είτε χειρουργικά. Η συντηρητική αγωγή βρίσκει συνήθως εφαρμογή σε καταστάσεις ελαφράς και μέσης βαρύτητας και οι ασθενείς μπορούν να συνεχίσουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες χωρίς διακοπή. Η χειρουργική θεραπεία εφαρμόζεται σε πιο βαριές περιπτώσεις και έχει πολύ καλά αποτελέσματα.
Συντηρητική θεραπεία
- Χρήση νάρθηκα τη νύχτα
- Λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων
- Ενέσεις κορτιζόνης
- Τροποποίηση δραστηριοτήτων (αλλαγή στάσης, θέσης σώματος, αλλαγή θέσης πληκτρολογίου, ύψους καρέκλας, θέσης καρπών)
- Διατάσεις, ασκήσεις, παγοθεραπεία
Χειρουργική θεραπεία
Η χειρουργική θεραπεία ενδείκνυται όταν αποτύχει η συντηρητική αγωγή ή όταν η κατάσταση είναι ήδη βαριά.
Κύριος στόχος του χειρουργείου είναι η αύξηση του μεγέθους του καρπιαίου σωλήνα ώστε να μειωθεί η πίεση στο μέσο νεύρο και τους τένοντες που το διαπερνούν. Αυτό επιτυγχάνεται με τη διατομή και απελευθέρωση του συνδέσμου (εγκάρσιος σύνδεσμος) που καλύπτει τον καρπιαίου σωλήνα στη βάση του καρπού.
Συχνές ερωτήσεις
Πως μπορώ να προλάβω την ανάπτυξη και εξέλιξη του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα;
Η πρόληψη του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα είναι δύσκολη διότι μπορεί να επηρεαστεί από πολλές διαφορετικές δραστηριότητες της καθημερινής μας ζωής. Αλλαγές στο χώρο εργασίας (κατάλληλη στάση, κατάλληλη θέση των χεριών και των καρπών) μπορούν να βοηθήσουν. Άλλα προληπτικά μέτρα περιλαμβάνουν:
- Ύπνος με τους καρπούς σε ουδέτερη θέση
- Ουδέτερη θέση των καρπών κατά τη χρήση εργαλείων
- Αποφυγή επαναλαμβανόμενης κάμψης και έκτασης του καρπού
- Μείωση επαναλαμβανόμενων κινήσεων δυνατού κλεισίματος της παλάμης με κάμψη του καρπού
- Συνιστώνται συχνά διαλείμματα σε περιπτώσεις επαναλαμβανόμενων κινήσεων
- Παρακολούθηση και θεραπεία παθολογικών καταστάσεων που συνδέονται με το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα (διαβήτης, υποθυρεοειδισμός)
Πως είναι η αποκατάσταση μετά από χειρουργείο για σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα;
Το χειρουργείο για σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα δεν έχει μακρά αποκατάσταση. Ο επίδεσμος μπορεί να αφαιρεθεί μετά από μερικές ημέρες. Το χέρι μπορεί να αρχίσει τότε να χρησιμοποιείται για ελαφρές δραστηριότητες. Ο ασθενής αρχίζει να ενθαρρύνεται να κάνει με το χέρι γροθιά. Πλήρης κίνηση των δαχτύλων και ανακούφιση από τα κύρια συμπτώματα παρατηρείται μέσα σε δύο με τρεις εβδομάδες. Ο ασθενής μπορεί να γυρίσει στις περισσότερες δραστηριότητες μέσα σε έξι εβδομάδες. Η επιστροφή στη δουλειά εξαρτάται κατά πολύ από τη φύση της εργασίας.
Ποια είναι τα ποσοστά επιτυχίας του χειρουργείου για σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα;
Τα ποσοστά επιτυχίας του χειρουργείου για σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα είναι πολύ ψηλά και κυμαίνονται πάνω από 90%.Πολλά συμπτώματα όπως τα μυρμηγκιάσματα που ξυπνούν τον ασθενή υποχωρούν γρήγορα. Τα μουδιάσματα (υπαισθησία) μπορεί να χρειαστούν περισσότερο καιρό, μέχρι και τρεις μήνες. Θα πρέπει να τονισθεί ότι δε θα υπάρξει ύφεση των συμπτωμάτων εάν η διάγνωση δεν ήταν σωστή και ο ασθενής δεν έπασχε πραγματικά από σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.
Σε βαριές, παραμελημένες περιπτώσεις συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα μπορεί να παρατηρηθεί ανεπαρκής ανακούφιση από τα συμπτώματα. Μπορεί να επιμένει πόνος στην παλάμη γύρω από την τομή για αρκετούς μήνες. Ασθενείς που συνεχίζουν να παραπονούνται για πόνο και για επίμονα συμπτώματα, είτε είχαν πολύ σοβαρού βαθμού σύνδρομο, είτε το μέσο νεύρο δεν αποσυμπιέστηκε επαρκώς κατά την επέμβαση. Σε διαφορετική περίπτωση πρέπει να τεθεί η υποψία ότι δεν έπασχαν πραγματικά από σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα. Μόνο πολύ μικρό ποσοστό ασθενών δε βλέπει σημαντική μείωση των συμπτωμάτων.
Παθήσεις περιφερικών νεύρων
Δρ. Δημήτριος Ζευγαρίδης
Ιατρείο
Χρυσοστόμου Σμύρνης 21 & Τσιμισκή 94
54622 Θεσσαλονίκη
Ελλάδα
-
Ωράριo
-
Δευτέρα έως Παρασκευή,
με ραντεβού